Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA)
Bij belangrijke overheidsbeslissingen op het terrein van ruimte en infrastructuur is het belangrijk dat alle positieve en negatieve effecten in de beschouwing betrokken worden. Dat kan via een Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA). Dat geldt dus ook voor beslissingen over MAA. Er moet niet alleen naar positieve economische effecten gekeken worden, maar ook naar negatieve economische effecten bijvoorbeeld voor het toerisme in het Heuvelland. Ook alle negatieve effecten voor mensen (gezondheid en leefklimaat) en natuur moeten in beeld worden gebracht. Alle maatschappelijk effecten moeten genoemd worden en zoveel als mogelijk in geld worden uitgedrukt.
MKBA Alliantie
Omdat dit ten aanzien van MAA nog nooit gebeurd was en omdat de Provincie daar geen zin in had, heeft de Alliantie begin 2020 opdracht gegeven voor een MKBA. In ruim een half jaar werd daarvoor door inwoners van Zuid-Limburg € 25.000 gedoneerd. De resultaten van de MKBA zijn 18-12-20 aangeboden aan Provinciale Staten van Limburg. Persbericht. Samenvatting “Zuid-Limburg verdient beter”. Rapport. De conclusie van deze MKBA is: hoe kleiner de luchthaven hoe beter dat maatschappelijk is. Zeer waarschijnlijk levert sluiting en gebiedsontwikkeling maatschappelijk het meeste rendement op.
MKBA Provincie
In de MKBA in opdracht staat “Alternatief 5 (sluiting) laat voor de provincie Limburg een positief saldo van gekwantificeerde kosten en baten zien. Dat komt doordat de hinder en financiële tekorten van de luchthaven in de provincie neerslaan en een groot deel van de baten buiten de provincie. Ook op dit schaalniveau geldt dat het sluitingsalternatief de grootste bandbreedte in kosten en baten kent en dat een aantal regionale effecten niet goed gekwantificeerd kan worden. De gevoeligheidsanalyses laten desondanks een vrij robuust beeld zien.” Als de waardering van de baten van MAA (reistijd) niet overschat waren en de kosten (geluid) niet onderschat waren, dan was de meerwaarde van sluiting nog groter. Mogelijk komt dit uit de second opinion die nu uitgevoerd wordt.
Gebiedsontwikkeling
Nu in de MKBA van de Provincie het beleidsalternatief sluiting en gebiedsontwikkeling ook meegenomen wordt, moet daar wel richting aan gegeven worden. Wat is allemaal mogelijk op het luchthaventerrein? Dit is onderbelicht in de MKBA van de Provincie. Op 31-3-22 was er een symposium, georganiseerd door de Alliantie, waar alternatieve invullingen werden gepresenteerd.
Nota van Uitgangspunten
Per mail van 25-8-21 kregen de stakeholders MAA, waaronder een aantal mensen van de Alliantie, het verzoek om vóór 15-9-21 schriftelijk te reageren op Nota van Uitgangspunten (Ontwerp) MKBA MAA. Er is een definitieve Nota van Uitgangspunten gekomen en een Nota van Antwoorden op de reactie als bijlage van een brief van de Gedeputeerde. Er zitten nog een aantal vreemde zaken in zoals de grens vanaf waar schade door geluid wordt berekend: geen 45 dBa zoals WHO en GGD adviseren, geen 48 dBa zoals in Nederland gebruikelijk is, maar 50 dBa.
Second opinion
De MKBA van de Provincie wordt uitgevoerd volgens de Werkwijzer luchtvaartspecifieke MKBA’s. In die Werkwijzer wordt sterk aanbevolen om standaard een second opinion op te nemen in het MKBA-proces. De Provincie wilde dit niet vanaf het begin in het MKBA traject laten opnemen. Dat is asl nog gebeurr, maar niet overleg met de stakeholders zoasl aangegeven in de richtlijnen voor luchtvaartspecifieke MKBA’s.